Iğdır’da üzerine uydu verici takılarak takip altına alınan bozkır kartalının (aquila nipalensis), kışı geçirmek için güney yarım küreye göç yolculuğu başladı.
Dünyada soyu tehlike altında bulunan bozkır kartalı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (AB) iş birliğinde, “Yeni Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye’nin Nesli Tehlike Altında Türleri İçin Tür Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle önceki günlerde korumada öncelikli türler listesine alındı.
Uydu vericisiyle takip ediliyor
Avrupa’da soyu tamamen tükenen, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğince (IUCN) de kırmızı listeye alınan bozkır kartalı, Türkiye’de hala görülebiliyor.
Bozkır kartalı, Iğdır Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince uydu vericisiyle takip ediliyor.
Iğdır’daki Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde 18 Eylül’de halkalandıktan sonra Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada vakit geçiren kartal, Doğu Anadolu’da etkili olan soğuk havaların ardından güney bölgelere doğru göçe başladı.
1 saatlik aralıksız uçuş
Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde mola veren kartal, yaklaşık 1 saatlik aralıksız uçuşuyla Diyarbakır’ın Kulp ilçesine vardı.
Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine bağlı Kamışpınar köyünde mola verdi.
Burada 1 gün boyunca farklı noktalarda beslenen kartal, yine 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.
Siverek ilçesine bağlı Düğerin köyünde mola veren kartal, güney yarım küreye doğru başlayan göç yolculuğu kapsamında Doğu Anadolu’ya göre daha sıcak iklime sahip Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde vakit geçiriyor.
2 bin 960 metre irtifadan uçtu
Bozkır kartalı en yüksek rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Olur ilçesinde bulunan 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçerken, en düşük rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.
Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre yol kateden kartal, en yüksek saatte 48 kilometre hıza ulaştı. En uzun mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.
“Uzmanlarımızca sıkı bir şekilde takip ediliyor”
Iğdır’da kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırma Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, bozkır kartalının önemli bir tür olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.
Merkezdeki kuş halkalama ve uydu vericisiyle takip çalışmalarının devam ettiğini belirten Ağırkaya, “2022 sonbahar sezonunda takibe aldığımız türlerden biri de bozkır kartalı. Bu kartal, özellikle Avrupa’da nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan bir kuş türüdür. Bu türümüz, genellikle kışlama alanı olarak Afrika’nın kuzeyini seçiyor, üreme alanı olarak da Doğu Avrupa ve Orta Asya’da bulunuyor.” dedi.
23 günde 824 kilometre yol katetti
Kartalın uydu verici takılmasının üstünden geçen 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“23 günde 824 kilometre yol katederek kışlama alanına doğru olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne kadar 160 binden fazla kuş halkalandı, 100’den fazla kuş da uydu vericisiyle takip altına alındı. Bozkır kartalı da bu kuşlardan biri olarak uzmanlarımızca sıkı bir şekilde takip ediliyor.”