Ülkede yıl sonunda yapılması gereken fakat Başbakan Pedro Sanchez’in, 28 Mayıs’taki yerel seçimlerde lideri olduğu Sosyalist İşçi Partisinin (PSOE) mağlubiyetinin akabinde 23 Temmuz’a aldığı genel seçimlerde son haftaya girildi.
İspanya’daki seçim yasası gereği son anketler bugün yayımlanırken, Başbakanlığa bağlı Sosyolojik Araştırmalar Merkezi (CIS) dışındaki tüm anketler erken genel seçimin kazananını, halihazırda ana muhalefette bulunan sağ görüşlü Halk Partisi (PP) olarak gösterdi.
CIS ise iktidarın büyük ortağı Sosyalist Personel Partisinin (PSOE), az bir farkla da olsa PP’nin önünde olduğunu ileri sürdü.
KOALİSYON OLACAK
Anketler, PP’nin 1. parti çıkacağına fakat çoğunluğu korumak için gereken 176 sandalyeye erişemeyeceğine ve hükümet kurmak için çok sağcı Vox partisiyle koalisyon kurmak zorunda kalacağına işaret ediyor.
Demokrasi tarihindeki birinci koalisyon hükümeti, şu anda iktidarda olan PSOE ve çok sol görüşlü Unidas Podemos (UP) ortasında Ocak 2020’de kurulan İspanya’daki siyasi tablo, 23 Temmuz’dan sonra da koalisyon hükümeti kurulacağını gösteriyor.
Koalisyon hükümeti için iki farklı senaryo göz önüne alınıyor.
Senaryolardan biri, anketlerin de işaret ettiği üzere PP ve Vox’un koalisyon kurması.
Seçimden, anketlerin tersine bir sonuç çıkması halinde ise şu anda olduğu üzere ayrılıkçı Bask ve Katalan siyasi partilerin dışarıdan dayanağıyla meclis aritmetiğinde azınlıkta kalan PSOE ve Sumar’ın (Unidas Podemos’a alternatif olarak sol partilerin kurduğu yeni ittifak) hükümet kurması öngörülüyor.
İspanya’da, Franco devri sonrası birinci kere çok sağ iktidara gelebilir
Beklendiği üzere İspanya’da hükümetin sol koalisyondan sağ koalisyona geçmesi halinde, diktatör Francisco Franco’nun öldüğü 20 Kasım 1975’ten bu yana birinci kere çok sağcı bir siyasi parti (Vox) iktidara gelmiş olacak.
PP lideri ve başbakan adayı Alberto Nunez Feijoo, Vox ile koalisyon kurmamak için seçim mitinglerinde sık sık, 23 Temmuz’da birinci parti çıkmaları halinde, itimat oylamasında mecliste çekimser oy kullanıp kendilerinin azınlık hükümeti olarak tek başına iktidara gelmesi için PSOE’ye davette bulunuyor.
PSOE ise bu olasılığa kapılarını büsbütün kapatıp, PP’nin Vox ile tıpkı ideolojide olduğunu savunuyor.
PP ve Vox, iktidara gelmeleri halinde sol koalisyon hükümetinin son 3,5 yılda çıkardığı ötenazi, cinsel eşitlik ve bayana karşı şiddetle gayret, Demokratik Bellek (Franco devrinin izleriyle hesaplaşma, toplu mezarların açılması), çalışma ıslahatı ve konut sıkıntısıyla ilgili maddeleri iptal edeceğini belirtiyor.
Düzensiz göçmen ve İslam tersi siyasetleri olan Vox ayrıyeten İspanya’nın 17 özerk idaresindeki hakların kısıtlanarak daha merkeziyetçi bir yapıya geçmesini ve Bask ile Katalonya’daki ayrılıkçı siyasi partilerin yasaklanmasını vadediyor.
Bu ortada, İtalya’da iktidarda olan çok sağ görüşlü İtalya’nın Kardeşleri Partisinin lideri ve Başbakan Giorgia Meloni, kimi mitinglere canlı irtibatla katılarak Vox’a açık dayanak veriyor.
İspanya’da Aralık 2019’da yapılan seçimlerin akabinde meclisteki mevcut dağılım şu biçimde oluşuyor: PSOE 120, PP 88, Vox 52, Unidas Podemos 33, başka siyasi partiler 57.
Anketlerin ortalamasına nazaran kestirimi sonuç: PP (129-140), PSOE (106-113), Vox (35-40), Sumar (Unidas Podemos’a alternatif olarak kurulan / 32-39), başka siyasi partiler (48-55).