Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) tarafından yürütülen Smyrna Antik Kenti’ndeki hafriyat çalışmaları, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, İzmir Ticaret Odası ve Hoş Güç Akaryakıt A.Ş. takviyeleriyle sürüyor. İzmir merkezindeki en büyük antik periyot agoralarından biri olan Smyrna ile Akdeniz’in en büyük tiyatrolarından biri olan Smyrna’nın tarihi, yapılan çalışmalar ile gün yüzüne çıkarılıyor.
Kadifekale’den Kemeraltı’na kadar uzanan ve Büyük İskender tarafından 193 hektarlık alanda kurulan kentte yapılan arkeolojik kazılarla farklı periyotlara ilişkin binlerce nesne keşfediliyor. UNESCO tarafından 2020 yılında ‘İzmir Tarihi Liman Kenti’ ismiyle oluşturulan miras alanının bir kesimi olarak Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ne dahil edilen Smyrna Antik Kenti’nde yapılan hafriyatlarda, M.S. 1’inci ila M.S. 4’üncü yüzyıl ortasına ilişkin kase, tabak, leğen, süzgeç, kandil, testi, dokuma tartıları, tabak ve kapaklar üzere Roma Devri’ne ilişkin mutfak ve mesken aletleri bulundu.
“PEK ÇOK NESNE, O DEVRİN KÜRESEL DÜNYASINI DA SÖZ EDİYOR”
İKÇÜ Türk- İslam Arkeolojisi Kısmı Öğretim Üyesi ve Smyrna Antik Kenti Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Akın Ersoy, antik kentin kıymetinden bahsedip, “İzmir, Akdeniz’in en kıymetli liman kentlerinden biri. Çalışmalar, Kadifekale’den Kemeraltı’na kadar olan alanda sürmekte. İzmir, liman kenti olduğu için tüm Akdeniz coğrafyasına hakim olan Roma kültürüyle içli dışlı. Bulduğumuz pek çok nesne, o periyodun küresel dünyasını da söz ediyor. Lokal nesneler de İzmir’de meskenler, tapınak çeşme başları yahut limanda kullanıyordu” dedi.
“İZMİR’İN ROMA DÜNYASINA ENTEGRE OLDUĞUNU GÖSTERMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ”
Buluntular hakkında bilgi veren Prof. Dr. Akın Ersoy, “Metal nesneler, geri dönüşümde kullanılabildiği için elimize geçen eserler çoklukla toprak seramik eserler. Osmanlı Devri’ne ilişkin metal nesneler de bulabiliyoruz. Yeni buluntularımız erken ve geç Roma Devri’ne ilişkin eserler. Kandiller var. Gece yahut loş ortamlarda kullanılıyordu.
Süzgeç, kaseler üzere mutfak kapları var. Bu eserler, bir Roma konutunda neler olabileceğini anlatması açısından kıymetli. Bu örnekler, liman kenti olarak İzmir’in, Akdeniz dünyasında kullanılan nesnelerle paralellik gösteren mutfak kapları üzere örnekleri gösteriyor. Kaliteli işçiliğe sahip dikkat cazip eserler. İzmir’in Roma dünyasına entegre olduğunu göstermesi açısından değerli. Bize, İzmir Limanı’ndan kalkan yahut yanaşan bir geminin, ticaretini gösteriyor. Bu eserler, M.S. 1’inci ila M.S. 4’üncü yüzyıl ortasındaki İzmir’in nasıl kaplar kullandıkları, nasıl süsler kullandığını ve dünyayla kontağını gösteren eserler” diye konuştu.