Hrant Dink, Şişli Halaskargazi Caddesi’nde bir bankadan çıktıktan sonra 19 Ocak 2007’de 17 yaşındaki tetikçi Ogün Samast tarafından silahla öldürüldü.
Cinayetin akabinde kaçtığı Samsun’da yakalanan Samast ile cinayetin azmettiricileri Erhan Tuncel ve Yasin Hayal’in de ortalarında bulunduğu 12’si tutuklu 18 sanık hakkında, 20 Nisan 2007’de periyodun özel yetkili İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde dava açıldı.
Birleşen evraklarla sanık sayısının 20’ye çıktığı davada, tahliye kararları sonrası 3 tutuklu kaldı. 25 Ekim 2010’daki duruşmada, yaşı 18’den küçük olan Samast hakkındaki belge ayrılarak İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi. Bu mahkeme, 25 Temmuz 2011’de Ogün Samast’ı 22 yıl 10 ay mahpus cezasına çarptırdı. Karar, Yargıtay 1. Ceza Dairesi tarafından onandı.
Davanın 20. duruşmasında mütalaasını veren devrin duruşma savcısı ve FETÖ firarisi Hikmet Usta, “Dink cinayeti aksiyonunun, Ergenekon terör örgütünün Trabzon’da faaliyet gösteren bir hücre yapılanması tarafından işlenmiş olduğu” değerlendirmesinde bulundu.
İlk kararını, 17 Ocak 2012’de açıklayan mahkeme, 4 sanığa “cinayete azmettirme ve yardım” üzere hatalardan çeşitli cezalar verdi. Erhan Tuncel tahliye olurken, sanıklardan hiçbiri örgüt kabahatinden ceza almadı.
Temyiz incelemesi yapan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 15 Mayıs 2013’te sanıkların “silahlı terör örgütü” değil, “suç işlemek hedefiyle oluşturulan örgüt” üyesi olduklarına hükmederek, kararı bozdu. Tekrar görülen davada, azmettirici Tuncel, 24 Ekim 2013’te tutuklandı.
SORUŞTURMA SEYRİ FETÖ’CÜ SAVCILARIN AÇIĞA ALINMASIYLA DEĞİŞTİ
Cinayetin akabinde başlatılan ve uzun vakit sürüncemede bırakılan
soruşturmanın seyri, 17/25 Aralık yargısal darbe teşebbüsünün akabinde FETÖ’cü savcıların açığa alınmasıyla değişti.
İstanbul merkezli 17/25 Aralık kumpas soruşturmaları sonrası periyodun yetkilileri, paralel yapılanma tartışmalarını hatırlatarak, Dink cinayeti evrakının yine ele alınmasını istedi.
Dink ailesi, 6 Mart 2014’te, cinayette sorumluluğu bulunduğu tez edilen kamu vazifelileri hakkında aktif soruşturma yürütülmesi talebiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin kaldırılmasının akabinde İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesine verilen davada, 7 Mart 2014’te Erhan Tuncel tekrar tahliye edildi.
KAMU VAZİFELİLERİ 8 YIL SONRA SORUŞTURMAYA DAHİL EDİLDİ
Cinayette ihmali olduğu tez edilen, periyodun İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah ve eski İstanbul Vali Yardımcısı Ergun Güngör ile emniyet vazifelilerinin de ortalarında bulunduğu kamu vazifelileri hakkında daha evvel verilen takipsizlik kararı, Dink ailesi avukatlarının itirazı üzerine Bakırköy 8. Ağır Ceza Mahkemesince 6 Haziran 2014’de kaldırıldı.
Böylece, cinayette ihmalleri olduğu belirtilen kamu vazifelilerinin yargılanmasının yolu açıldı.
İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi, 30 Ekim 2014’de Yargıtay’ın bozma kararına uyarken, tetikçi Samast’ın İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesinde “terör örgütü üyeliği” hatasından yargılandığı belge, 9 Aralık 2014’te bu davayla birleştirildi.
FETÖ soruşturmaları kapsamında hakkında yakalama kararı çıkarılan devrin özel yetkili savcılarından Muammer Akkaş’tan 3 yıl sonra alınan Dink cinayeti evrakının savcı Yusuf Hakkı Doğan’a verilmesiyle soruşturma sürat kazandı.
Cinayetten yaklaşık 8 yıl sonra yargılama yolu açılan, eski İstihbarat Dairesi Başkanı Ramazan Akyürek, eski İstihbarat Daire Başkanlığı C Ofis Müdürü Ali Fuat Yılmazer ve eski İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah da kuşkulu kamu vazifelileri olarak soruşturmaya dahil edildi.
Doğan’dan sonra belgeyi devralan savcı Gökalp Kökçü ise Cerrah, Akyürek ve Yılmazer’in yanı sıra, eski İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun, eski emniyet müdürleri Ahmet İlhan Güler ve Coşgun Çakar’ın da ortalarında bulunduğu 26 kamu vazifelisi hakkında, “tasarlayarak taammüden öldürmek, silahlı örgüt kurmak ve üye olmak” üzere cürümlerden iddianame hazırladı.
Dosyanın gönderildiği mahkeme ile davaya bakan mahkeme arasındaki uyuşmazlığın Yargıtayca çözülmesinin akabinde 34 sanığın yargılandığı davanın duruşması 19 Nisan 2016’da yapıldı. Ordu Vali Yardımcısı eski Mülkiye Başmüfettişi Mehmet Ali Özkılınç’la ilgili iddianamenin de kabul edilmesiyle sanık sayısı 35’e çıktı.
“FETÖ’NÜN ŞİDDET İÇEREN BİR BAŞLANGIÇ EYLEMİ”
Heyet başkanlığı değişiminden sonra dava, 2017’de sürat kazanarak duruşmalar 15 gün ortayla sıralı yapıldı.
Cinayete ait savcı Gökalp Kökçü tarafından, boyutu genişletilerek sürdürülen soruşturma sonucunda, firari terör örgütü elebaşı Fetullah Gülen, eski savcı Zekeriya Öz, gazeteciler Faruk Mercan, Ekrem Dumanlı ve Adem Yavuz Arslan ile avukat Halil İbrahim Koca hakkında yakalama kararı çıkarıldı.
Dink cinayetine ait en kapsamlı soruşturmanın tamamlanmasından sonra Gülen, Öz ve Ekrem Dumanlı ile meslekten ihraç edilen jandarma vazifelilerinin de bulunduğu 51 kuşkulu hakkında yeni iddianame hazırlandı.
Cinayetin FETÖ ile ilişkisi anlatılan iddianame, “Dink cinayetinin, Fetullah Gülen’in sapkın dini inançları referans alınarak diğer bir sistem getirmek için FETÖ’nün şiddet içeren bir başlangıç hareketi olduğu” belirtildi.
Mahkeme 2 Haziran 2017’de, 50 sanıklı yeni iddianameyle 35 sanıklı ana dava evrakının birleştirilmesine hükmetti.
Birleşmeyle 85 sanığa çıkan dava kapsamında, Gülen’in 2 Haziran 2017’de gıyaben tutuklanmasına, ortalarında Ekrem Dumanlı, Zekeriya Öz’ün de bulunduğu 6 sanık hakkında da yakalama buyruğu çıkarılmasına, 28 sanığın tutukluluk hallerinin devamına karar verildi.
Mahkeme, 20 Ocak 2017’deki duruşmada, eski İçişleri Bakanı Muammer Güler, eski emniyet müdürleri Hanefi Avcı ve Emin Arslan ile gazeteci Nedim Şener’in de ortalarında bulunduğu 51 kişinin şahit olarak dinlenilmesine karar verdi.
Duruşmalardaki tahliyelerle tutuklu sanık sayısı 2018’de 4’e düştü.
ANA DAVA SANIĞI 9 BİREYDEN 7’Sİ CEZA ALDI
Mahkeme heyeti, 13 Haziran 2019’daki duruşmada ana dava mahkumları Ogün Samast, Yasin Hayal ve Erhan Tuncel’in de ortalarında bulunduğu 9 kişinin dava belgesini vakit aşımı ihtimali nedeniyle ayırdı.
Mahkemenin 9 Temmuz 2019’da açıkladığı kararla Erhan Tuncel 99 yıl 6 ay, Yasin Hayal 7 yıl 6 ay, Ogün Samast 2 yıl 6 ay, Zeynel Abidin Yavuz 14 yıl 22 gün, Tuncay Uzundal 16 yıl 10 ay 15 gün, Ahmet İskender ile Ersin Yolcu 1 yıl 10 ay 15’er gün mahpusla cezalandırıldı, Salih Hacısalihoğlu ve Osman Hayal ise beraat etti.
“CİNAYET DİREKT FETÖ TARAFINDAN YAPILDI”
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesindeki 76 sanıklı davada ise süreçte şahit beyanlarına başvuruldu.
Davanın 20 Şubat 2020’deki duruşmasında tanıklığına başvurulan Kürşat Yılmaz, “kendisine Hrant Dink’in fotoğrafını gösteren kimi bireylerin onu öldürmesini istediğini lakin bu teklifi, ‘Türkiye sıkıntı duruma düşer’ diye kabul etmediğini” öne sürdü.
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, Dink cinayeti soruşturmasının eski savcılarından FETÖ firarisi Muammer Akkaş hakkında, 6 Kasım 2020’de, “FETÖ üyelerini muhafaza gayesiyle süreç yapmayarak belgeyi sürüncemede bıraktığı” gerekçesiyle, “silahlı terör örgütüne üye olmak ve misyonu berbata kullanmak” kabahatlerinden 17 yıla kadar mahpus istemiyle iddianame hazırladı.
Mahkemenin 14 Aralık 2020’deki duruşmasında savcılığın sunduğu temel hakkındaki mütalaada, cinayetin direkt FETÖ tarafından yapıldığına dikkat çekildi.
“DİNK’İN MUTLAK SURETLE ÖLDÜRÜLECEĞİ BİLİNİYORDU”
Mütalaada, istihbarata iletilen Hrant Dink’in öldürüleceği istikametindeki hayati ehemmiyet taşıyan bilgilerin, raporlara yansıtılmayarak taammüden gizlendiği, cinayete dair tetikçi ismi ve ayrıntı bilgilerinin yer aldığı raporun, Trabzon İstihbarat Şube Müdürlüğü ve İstihbarat Daire Başkanlığı kayıtlarından yok edildiği kaydedildi.
Mütalaada ayrıyeten Dink’in mutlak suretle öldürüleceği bilinmesine karşın örgüt tarafından maksat kabahatin gerçekleşmesi için araç kabahat olan cinayetin gerçekleşmesinin beklendiği vurgulandı.
CİNAYET 14. YIL KARARA BAĞLANDI
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 76 sanığın yargılandığı Dink cinayeti davasını 26 Mart 2021’de karara bağladı.
Mahkeme, ortalarında periyodun kamu vazifelileri tutuklu sanıklar Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer’in de ortalarında bulunduğu 26 sanığı 3 yıl 4 ay ile ağırlaştırılmış müebbet ortasında değişen mahpus cezalarına çarptırırken, ortalarında eski İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun ve devrin İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah’ın da bulunduğu 39 sanık hakkında düşme ve beraat ile ret kararı verdi.
Mahkeme heyeti ayrıyeten, haklarında yakalama kararı bulunan, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen, Ekrem Dumanlı ve Zekeriya Öz’ün de ortalarında bulunduğu 13 firari sanığın evrakını ayırdı.
FİRARİLERİN MAL VARLIKLARINA EL KONULDU
Mahkeme, cinayetin FETÖ’nün talimatları, maksat ve mefkurelerine uygun olarak sanıkların iştirakiyle işlendiğine karar verdi.
Kararda, “Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, kelam konusu cinayet aksiyonunun FETÖ/PDY silahlı terör örgütünün talimatları ve örgütün gaye ve ülkülerine uygun olarak mahkememiz belgesinde karar kurulan sanıkların iştiraki ile işlendiğine kanaat getirilmiştir.” denildi.
Davanın tutuksuz 6 sanığı hakkında tutuklama kararı veren heyet, ortalarında tetikçi Ogün Samast ile Erhan Tuncel ve Yasin Hayal’in de bulunduğu 7 kişi hakkında FETÖ kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olmak” hatasından, 6 kişi hakkında da öteki cürümlerden hata duyurusunda bulunulmasını hükmetti.
Dosyası ayrılan 13 firari sanıkla ilgili yargılama da 8 Haziran 2021’de başladı. 14 Temmuz’daki duruşmada, FETÖ elebaşı Gülen ve 10 firari sanığın kaçak sayılmalarına ve mal varlıklarına el konulmasına hükmedildi. Eylül ayında, celse ortasında firari sanıklar Zekeriya Öz ve Ekrem Dumanlı da kaçak sayıldı, mal varlıklarına el konuldu.
DİNK AİLESİNİN AVUKATLARI VERİLEN CEZALARI YETERSİZ BULDU
Ana davanın gerekçeli kararı da 14 Temmuz 2021’de açıklandı. Bu kararda, “İstihbarat Daire Başkanlığında vazifeli olan sanıklardan Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer’in cinayetin tasarlama halinde tespit edilen aksiyonlarından ötürü sorumlu oldukları” belirtildi.
Kararda, Ramazan Akyürek, Ali Fuat Yılmazer ve Faruk Sarı’nın pozisyonları nedeniyle gereken önlemleri alıp müdahale etmek yerine cinayetin gerçekleşmesini, bunun öncesi ve sonrasında bilgi, kayıt ve dokümanların yok edilmesini sağladıkları aktarıldı.
Temyize açık bu karara, haklarında ceza verilen sanıklar ile cezaların yetersiz olduğunu öne süren Dink ailesi avukatları itiraz etti.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, 5 Mayıs 2022’de, sanıklar, avukatları ve müdahillerin yaptığı istinaf müracaatlarını inceledi, sanıklar Ercan Demir, Birol Ustaoğlu, Eyüp Temel ve Mustafa Küçük hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak”, sanık Hamza Celepoğlu ise “kasten öldürme” ve “anayasal sistemi ortadan kaldırmaya teşebbüs” hatasından beraat kararı verilmesi gerektiğine yönelik müracaatları temelden reddetti.
Sanıklar Ali Poyraz, Ali Fuat Yılmazer, Mehmet Uçar, Ramazan Akyürek “silahlı terör örgütüne üye olmak” kabahati tarafından davanın reddi kararına yönelik yapılan istinaf müracaatlarının ileri sürdükleri nedenler yerinde görülmediğinden reddine hükmeden daire, sanıklar Ahmet İlhan Güler, Ali Poyraz, Ali Fuat Yılmazer, Engin Dinç, Mehmet Uçar, Muhittin Zenit, Ramazan Akyürek, Sabri Uzun ve Şükrü Yıldız hakkında “görevi berbata kullanma” ve Yıldız hakkındaki ayrıyeten “bilirkişiyi etkilemeye teşebbüs” cürmünden verilen düşme kararının da metot ve yasaya uygun olduğunu kararlaştırdı.
Daire birtakım sanıklar hakkında verilen beraat kararlarının kaldırılmasına yönelik istinaf müracaatlarını da reddetti. Dava belgesi Yargıtay’da ele alınacağı günü bekliyor.
FİRARİ HÜKÜMLÜ İSKENDER KIRGIZİSTAN’DA YAKALANDI
Dink cinayeti davası kapsamında hakkında “tasarlayarak adam öldürmeye yardım etmek” hatasından 12 yıl 6 ay, silahlı terör örgütüne üye olmak cürmünden da 1 yıl 10 ay 15 gün mahpus cezası bulunan firari hükümlü Ahmet İskender, 26 Şubat 2022’de Kırgızistan’da geçersiz pasaportla yakalandı.
Türkiye’nin Kırgızistan Büyükelçiliği ve İçişleri Müşavirliği, Kırgızistan İçişleri Bakanlığı ile irtibata geçerek İskender’in Türkiye’ye iadesini istedi.
İskender, İnterpol-Europol Daire Başkanlığı ve Terörle Gayret Daire Başkanlığı çalışanı tarafından Kırgızistan’dan Türkiye’ye getirilen İskender, 27 Mart 2022’de çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak, Metris 1 Nolu T Tipi Ceza İnfaz Kurumuna teslim edildi. AA